คุณพ่อคุณแม่หลายท่านอาจสงสัยในพัฒนาการด้านสติปัญญาของลูกว่าสมวัยหรือไม่
ลูกอายุเท่านี้ควรมีความสามารถและการเรียนรู้แบบไหน วันนี้ก้านใบ คลินิกพัฒนาการเด็กลพบุรีมีเกร็ดความรู้ดีๆ
เกี่ยวกับทฤษฎีพัฒนาการด้านสติปัญญาของเพียเจต์ (Piaget’s 4 Stages of Cognitive Development)
มาแบ่งปันให้กับทุกๆท่านค่ะ
ซึ่งคุณเพียเจต์ได้แบ่งลำดับขั้นพัฒนาการออกเป็น 4 ช่วงวัย โดยเด็กในแต่ละช่วงวัยจะมีความคิดความเข้าใจ
ที่แตกต่างกันออกไป เมื่อเราเข้าใจถึงความแตกต่างเหล่านี้เราจะสามารถนำไปปรับใช้และพัฒนาเด็กๆ
ให้เกิดทักษะทางสติปัญญาที่เหมาะสมกับวัยได้ค่ะ หากพร้อมแล้วไปเรียนรู้พร้อมๆกัน นะคะ
ในช่วงแรกเกิด -2 ปี เรียกว่า Sensorimotor stage ในช่วงนี้จะเป็นช่วงที่เด็กจะเรียนรู้โลกผ่านการสำรวจสิ่งต่างๆ
โดยใช้การบูรณาการประสาทรับความรู้สึกหลายอย่างประกอบเข้าด้วยกัน เช่น การรับรส การได้ยิน การสัมผัส การมองเห็น
การได้กลิ่น การทรงท่า และการเคลื่อนไหว เด็กวัยนี้จะเข้าใจการมีอยู่ของวัตถุแม้ว่าจะมองไม่เห็น
ถัดมาในช่วง 2-7 ปี เรียกว่า Preoperational stage เป็นช่วงวัยที่พัฒนาการด้านสติปัญญาและด้านภาษา
ส่งเสริมกันอย่างเห็นได้ชัด เด็กจะเริ่มคิดในเชิงสัญลักษณ์และเรียนรู้ที่จะใช้คำศัพท์ร่วมกับการมองเห็นภาพ
เพื่อแทนสิ่งต่าง ๆ เช่น การเล่นสมมตินำเอาแกนกระดาษทิชชู่มาแทนกล้องส่องทางไกล ซึ่งเด็กในช่วงวัยนี้
มีความเป็นตัวของตนเองสูง ยอมรับความเห็นของคนอื่นได้ยาก และจะเข้าใจสิ่งต่างๆ อย่างเป็นรูปธรรม
(เห็นชัดเจน จับต้องได้) เช่น หากเราแบ่งดินน้ำมันออกเป็น 2 ก้อนในปริมาณที่เท่ากัน และทำให้ก้อนหนึ่งเป็นทรงกลม
อีกก้อนหนึ่งแบนคล้ายจาน และให้เด็กเลือกว่าต้องการดินน้ำมั้นชิ้นใด เด็กในช่วงวัยนี้จะเลือกก้อนที่แบนคล้ายจาน
เพราะคิดว่าได้ปริมาณมากกว่าอีกก้อนหนึ่ง ในขณะที่ดินน้ำมันทั้ง 2 ก้อนมีปริมาณเท่ากัน เป็นต้น
ขั้นต่อมาในช่วงอายุ 7-11 ปี เรียกว่า Concrete operational stage เป็นช่วงที่เด็กจะเริ่มคิดอย่างมีตรรกะ
ซึ่งยังคงต้องเป็นรูปธรรมอย่างชัดเจนเนื่องจากยังไม่มีความเข้าใจด้านนามธรรม แต่เด็กช่วงวัยนี้จะเริ่มสนใจความคิด
ของคนอื่นที่มีต่อสถานการณ์ต่างๆ ได้ดีขึ้น เริ่มรับฟังเพื่อนๆ ได้ดีขึ้น ดังนั้นเด็กในวัยนี้จะเริ่มเข้าใจว่า
น้ำในแก้วปากกว้างทรงเตี้ยมีปริมาณเท่ากันกับน้ำที่อยู่ในแก้วปากแคบทรงสูง เริ่มนำข้อมูลต่างๆ ที่ได้รับจาก
ประสบการณ์ที่ผ่านมามาใช้ในการวิเคราะห์สถานการณ์ต่างๆ ได้ดีขึ้น แต่ยังคงเป็นข้อมูลเฉพาะเจาะจง
และยังต้องเป็นรูปธรรมที่ชัดเจนและจับต้องได้
เดินทางมาถึงขั้นสุดท้ายค่ะ…
ในช่วงอายุ 12 ปีขึ้นไป เรียกว่า Formal operational stage ในช่วงนี้จะเป็นช่วงที่เด็กเริ่มเข้าใจความคิด
และสถานการณ์ที่เป็นนามธรรมหรือทฤษฎีต่างๆ เด็กจะสามารถนำความรู้ข้อมูลจากประสบการณ์เก่า ๆ
มาประยุกต์ใช้ร่วมกับสถานการณ์ตรงหน้าได้ดีขึ้น การแก้ไขปัญหาต่างๆ จะสามารถทำได้ดีขึ้น
ดังนั้นเด็กเริ่มเข้าใจสิ่งต่างๆ ที่เป็นนามธรรม (ความดีความชั่ว ความสวย)
และสามารถวางแผนและตั้งสมมติฐานถึงสถานการณ์ในอนาคตได้
พวกเราก้านใบ คลินิกพัฒนาการเด็กลพบุรี
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเกร็ดความรู้เล็กๆ น้อย เกี่ยวกับพัฒนาการด้านสติปัญญา
จะช่วยให้ผู้ปกครองหรือผู้ที่มีความสนใจทุกท่านเกิดความเข้าใจเกี่ยวกับความคิด
ความเข้าใจของเด็กในแต่ละช่วงวัย เพื่อที่จะสามารถนำไปปรับใช้เพื่อส่งเสริม
ให้เด็กทุกคนมีพัฒนาการที่สมวัยอย่างรอบด้านค่ะ
ก้านใบ คลินิกพัฒนาการเด็ก ลพบุรี
ให้บริการประเมิน ส่งเสริมและกระตุ้นพัฒนาการเด็ก
เตรียมความพร้อมก่อนเข้าโรงเรียน
ส่งเสริมพัฒนาการรอบด้าน ทักษะEF
โทร 097-9378319
